CNG ili LPG?
Prednost je očigledna
U potrazi za najboljim alternativama benzinu i dizelu, neophodno je suočiti i dvije najčešće zamjenske opcije: CNG i LPG, odnosno komprimovani prirodni gas i tečni naftni gas, koji je trenutno najpopularnije alternativno gorivo u BiH...
U vječnoj borbi alternativnih goriva za naklonost vozača i operatera flotnih sistema, duel CNG-a i LPG-a često se svodi na trošak po kilometru, odnosno na njihovu cijenu. Ali, kad se malo dublje zaroni u podatke, hemiju i tehniku CNG polako, ali sigurno počinje da „pokazuje zube“. I to ne mirno, već sa ozbiljnim argumentima, koji ga u mnogim aspektima izdvajaju kao dugoročno ekonomičniji izbor.
Za početak ekologija: sagorijevanje komprimovanog prirodnog gasa (CNG) ostavlja značajno manji ekološki otisak u odnosu na tečni naftni gas (LPG). CNG proizvodi i do 20% manje CO₂, čak 75% manje CO, i gotovo u potpunosti eliminiše emisiju čvrstih čestica i sumpornih jedinjenja. Bez olova, bez dima. To je gas koji gori čisto i ne ostavlja trag ni u atmosferi, ni u motoru.
.webp)
Drugi ključni faktor su troškovi. Iako lokalne cijene variraju, CNG se nerijetko prodaje po znatno nižoj cijeni po kilogramu u odnosu na LPG, a u BiH je dostupan u rasponu od 1,79 KM u Sarajevu do 2.10 KM u Banja Luci na Nestro benzinskoj stanici. Osim toga, njegova veća energetska efikasnost znači i nižu cijenu po pređenom kilometru. Dok je LPG zapravo nusproizvod prerade nafte, odnosno mješavina propana i butana i kao takav osjetljiv na tržišne turbulencije, CNG je praktično čist metan koji se može lokalno proizvoditi iz različitih izvora, uključujući i obnovljive.
A kada motoru pružite gorivo koje gori bez čađi i ostataka rezultat je očekivan: manje naslaga, duži servisni intervali, produžen vijek ulja i filtera, što u praksi znači manje vremena u radionici, a više kilometara na cesti. Za firme koje upravljaju flotama, to je ušteda koja se ne broji u markama, već u desetinama hiljada na godišnjem nivou. Još jedna tehnička prednost ogleda se u tome što automobili sa CNG sistemom se mogu voziti samo na CNG i ne trebaju podršku benzina, što se ne može reći za LPG.
Takođe, viši je i oktanski broj CNG-a i kreće oko 120, dok LPG varira između 100 i 110. Taj dodatni oktanski potencijal omogućava efikasniji rad motora, naročito kod novijih jedinica s višim kompresionim odnosom, gdje je svaki postotak efikasnosti važan. Kao šlag na tortu CNG nije samo za automobile. Može se koristiti i u nekim dizelskim motorima, što LPG ne može. Primjenjuje se u industriji, pa čak i za grijanje.
Višestruka upotreba čini ga fleksibilnijim resursom, posebno u regijama koje žele energetsku nezavisnost i lokalnu proizvodnju. Na papiru, razlike možda djeluju nijansirane, ali u stvarnosti sve te nijanse idu u korist CNG-a. Čistije, efikasnije, sigurnije i dugoročno isplativije. I dok LPG ostaje solidna opcija, CNG, bez velike pompe, polako zauzima mjesto goriva koje ima više smisla.
SIGURNOST
Veoma bitan faktor u poređenju karakteristika dva pogonska gasa je i sigurnost. Naime, u slučaju curenja CNG je kao gas lakši od vazduha i odmah isparava prema gore, dok LPG ima suprotnu putanju zbog fizičkog svojstva težine veće od vazduha, dakle pada prema tlu, zadržava se u nizini, i time povećava rizik od zapaljenja, naročito u zatvorenim prostorijama. Kad znate ovu činjenicu, pitanje “šta je bezbjednije” praktično se samo odgovara.